addascàre , vrb: addescare Definizione
giare a papare ponendho in buca sa cosa a unu pipiu, a unu chi no podet papare a solu (ma si narat fintzes de chie papat cun dificurtade manna, apenas arrennescet o no arrennescet a papare a solu); pònnere o betare s'addescu, sa brovenda a is animales
Sinonimi e contrari
aescai,
abbrovendhae,
imbuconai
Frasi
atzegadu, si de tzibbu un'aizu che ingullias fit de àteras manos addescadu ◊ a chie los addescat, lendhe s'addescu aggantzant a sa manu ◊ sa mama addescat sos puzonedhos minudos in su nidu ◊ su maritu addescaiat sos minores ◊ unu malàidu grave mancu a si addescare si abbalet ◊ Nennedha est addascandhe su late a su piticu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nourrir à la petite cuillère
Inglese
to feed
Spagnolo
dar de comer
Italiano
imboccare,
nutrire
Tedesco
in den Mund stecken,
füttern.
aescài , vrb: aiscae,
aiscai,
aiscari,
escai,
iscai Definizione
giare a papare ponendho in buca sa cosa a su pipiedhu, a fintzes a unu chi no si dha podet fàere a solu
Sinonimi e contrari
addascare
Frasi
si no papat, cuss'animaledhu, tocat a dh'aiscari ◊ dhi tocat a guardai sa mama ca est a camba segada, ma po papai ciai no tocat a dh'aiscai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nourrir à la petite cuillère
Inglese
to feed
Spagnolo
dar de comer
Italiano
imboccare
Tedesco
in den Mund stecken.
afenàre , vrb Definizione
abbrovendhare a fenu; immalaidare, portare sos fenos
Sinonimi e contrari
incubae
Frasi
teniat de múrghere bacas e berveghes e de afenare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
affener,
contracter la strongylose
Inglese
to feed on hay,
to catch strongylosis
Spagnolo
dar el heno,
coger la strongilosis
Italiano
affienare,
contrarre la strongilósi
Tedesco
mit Heu füttern,
sich die Strongyloidosis zuziehen.
alimentài, alimentàre , vrb Definizione
giare o pigare alimentu, atèndhere a cosa de papare
Sinonimi e contrari
addascare,
atatamacare,
nodrigare,
sustentai,
tèrghere
Traduzioni
Francese
alimenter
Inglese
to feed
Spagnolo
alimentar
Italiano
alimentare
Tedesco
ernähren,
nährend.
atonài , vrb: atonare Definizione
papare calecuna cosa po asseliare su fàmene / atonai s'istògumu = leare unu mossu, manigare carchi cosa
Sinonimi e contrari
allemungiai,
allibrinzare
Frasi
unu mossu de pane e casu atonat s'istòmacu
Etimo
itl.
attonare
Traduzioni
Francese
restaurer,
sustenter
Inglese
to feed
Spagnolo
reconfortarse
Italiano
rifocillare
Tedesco
stärken.
imbucài, imbucàre, imbucàri , vrb: immucare Definizione
pònnere in buca; intrare, fàere intrare a unu logu (e fintzes abbojare, atobiare); pigare o cumenciare a fàere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
comentzari,
imbrocare,
inghitzai,
intrae
Modi di dire
csn:
i. una cosa a unu = prenàrelu, ponnerecheli carchi idea in conca; i. una fàula a unu = contàreli fàulas, fàghereli a crere cosas chi no sunt; imbucaisí dogna cosa = crere totu; no ischire da' ube l'i. = no isciri de aundi cummentzai a fai unu trabballu, o una chistioni; i. una surra a unu = surraidhu; imbucare una lítera = betarechela in sa casseta ue collint sa posta in tuca
Frasi
zughiat in manu unu cantu de pane e imbucadu si che l'at ◊ imbucadichelu custu bículu de pane!
2.
sos boes che cherent imbucados in sa tanca ◊ imbucàdeche sos canes in sa malesa a ndhe suguzare sos porcrabos! ◊ at imbucatu un'amica chi no bidiat dae pitzinnia (G.Farris)◊ atacamos unu dae un'ala e unu dae s'àtera e nos imbucamos a mesu caminu (E.A.Bernardini)◊ segunnu inue che imbucat no torrat a presse!◊ Pilighita no bolit imbucari a criari!◊ immuca, immuca: tira sa coldiola e ispigne sa genna!
3.
dhi fut imbucada una grandu timoria ◊ est imbucandumí unu fàmini!…◊ bufit una tassixedha, ca dhi fait imbucai apititu! ◊ imbuchit, bengat aintru! ◊ si su dinai nc'est essiu, bolit nai ca est peri imbucau! ◊ lasso sa bidha e imbuco in su caminu ◊ no funtzionat bèni ca dhui at imbucau abba in mesu de is orrollianas
4.
at imbucau a castiare, a pròere, a prànghere, a ríere, a chistionare ◊ l'imbucas a bufare dae manzanu: a candho a sero pares un'istratzu! (Tz.Muredda)
Traduzioni
Francese
nourrir à la petite cuillère
Inglese
to feed,
to prompt,
to enter,
to begin
Spagnolo
alimentar,
embocar
Italiano
imboccare
Tedesco
in den Mund stecken,
einbiegen.
nodrigàre , vrb: nordigare,
nudriai,
nudricare,
nudrigare,
nurdiai,
nurdigare,
nutricare Definizione
giare o pigare alimentu, nutrimentu, ma nau prus che àteru in sensu figurau
Sinonimi e contrari
alimentai,
nudrire
/
campare
Frasi
no bastant sos de domo, sos de fora puru depo nordigare! ◊ su pani si núrdiat ◊ ca l'at nudrigada fitianu, sèndheli sorre, "mama" l'at giamada (P.Zedda)◊ comente si nódrigat su pipiu de naschidórgiu?◊ est nordigannodhu sa pobidha ca issu est malàidu
2.
cantos pastores, teracos, aggrucant sos ierros nudricandhe s'anzenu in s'istempériu! ◊ aperzo sas ventanas a sas chertas eternas, ma núdrico in s'óspile imbaléschiu de anneos ◊ batint ranzeras e núrdigant sos annos saliosos ◊ cun totu cussu dinare si podet nudricare víssiu e godimentu cantu cheret
Etimo
ltn.
nutricare
Traduzioni
Francese
nourrir
Inglese
to feed
Spagnolo
alimentar,
nutrir
Italiano
nutrire
Tedesco
nähren.